Suze tierde het uit, ze ging helemaal uit haar dak. Er schoot net een fietser voor haar auto die niet uitkeek en waarvoor ze plotseling moest remmen om een ongeluk te voorkomen. Suze heeft een kort lontje, haar man is twee weken geleden plotseling overleden. Het is een heel natuurlijke reactie als je een dierbare bent verloren om laaiend te zijn.

Lichamelijke reacties: gebalde vuisten, rood aanlopen, een diepe frons, rook komt uit je oren. Boosheid is een emotionele staat van iemand in een situatie die over je grenzen is gegaan. Boosheid heeft een sterke kracht waar veel energie inzit, waarmee je mensen kunt schaden. Hoe kun je dit vermijden? Hoe kun je dat anders aanpakken voordat je uit je slof schiet. Onder het tapijt schuiven is ook geen optie.

Grenzen: mensen die last hebben van opgekropte boosheid bewaken hun grenzen zo slecht dat ze bijna geen eigen gebied meer overhebben volgens psycholoog Steven Pont in zijn boek: ”goed kwaad”. Opgekropte boosheid kost veel energie en maakt moe. Door je te uiten en los te laten verdwijnt de moeheid.

Onderzoek: op wie ben je boos? Klopt het dat je boos bent op deze persoon? Of trigger je je onder deze emotie een vroegere pijn? (Het is niet terecht dat iemand de zondebok wordt en terwijl die er niets mee te maken heeft.)  Loopt het leven anders dan je hebt gewild? Ben je boos op de gevolgen van Corona, of ben je een dierbare verloren of anders? Ik kan bijvoorbeeld zelf boos worden als ik te veel taken heb te doen en het vervolgens op anderen afreageren. Het helpt mij dan om gas terug te nemen en weer bij mezelf te komen. Daarna heb ik weer overzicht en rust in mezelf.

Wat maakt het zo moeilijk om boos te worden en te uiten? Boos worden is functioneel. Je kunt wel risico lopen om afgewezen te worden of zelfs iemand te verliezen. Ben je bang om afgewezen te worden of iemand te verliezen en daarom je woede opkropt? De woede gaat daarmee niet weg en kan tot lichamelijke klachten leiden, ziekmakend zijn of er kan misbruik van je worden gemaakt als je niets doet

Woedeplan: Steven Pont heeft een stappenplan bedacht waarmee je woede gecontroleerd uit, het WOEDE-plan. De gedachte erachter is dat je zo je grenzen bewaakt, maar de kans op ‘sociale schade’ beperkt.

• Wacht: als je gelijk reageert zodra je woede voelt opkomen, is de kans het grootst dat je iets stukmaakt. Hoe langer je wacht, hoe verstandiger de reactie. Reageer wanneer je weer in rust bent en overzicht hebt over de situatie.
• Doe: je kunt reageren, nu je weet wat de reden is. Begin met je boosheid te uiten door bij jezelf te blijven. Door b.v. te zeggen: ”Ik voel me teleurgesteld en boos over wat je zei over mij”. Als je het zegt met een ik-boodschap dan voelt de ander zich niet aangevallen en brengt het geen schade toe aan de relatie. Met een ik-boodschap blijf je bij jezelf, zeg je wat het met jou doet en maak je duidelijk wat jouw behoefte is.
• Evalueer: hoe voel je jezelf bij je reactie en heeft die opgeleverd wat je hoopte? Daar kun je de volgende keer dat je kwaad bent weer wat aan hebben.